2022 Nisan ayında başlayan ilaç gündemli sorun, bu hafta pik yaptı.
Ne oldu, neden oldu, nasıl oldu?
Ne yapılmalı?
Subjektif bakış açısını bir kenara koyalım.
Konuya objektif bakalım.
Dünyada hiçbir canlı yoktur ki; sağlığını kaybetmek, ilaca, doktora veya başkalarına muhtaç olarak yaşamak istesin!
Sağlık kadar değerli hiçbir şey yok şu fani dünyada.
Rahmetli Vehbi Koç’un dediği gibi ‘sağlığın varsa 10 puan, okuyorsan bir sıfır, çalışıyorsan bir sıfır, evliysen, kendi işinse, mutluysan…… sıfırları ekle.
Sağlığın yoksa başındaki biri kaldır’ demişti. Tüm mücadelemiz başındaki biri kaldırmamak ve kaldırtmamak!
İşte bugün başındaki birin kaldırılma tehlikesini görerek bu konuyu mercek altına alacağız.
YOLLAR VE TUTUMLAR
Herhangi bir sağlık sorunumuz varsa, eczaneye gider bir ilaç alırız.
Sorun sürekli hale geldiyse doktora başvururuz.
Hekim, sadece şikayet konusu probleme göre değil, kullandığımız ilaçlara, yan rahatsızlıklarımıza, kan değerlerimize, önceki raporlara bakarak karar verir.
Doğru ilacı bulmak için farklı yol ve yöntemleri belirlemek yorucu ve sakıncalıdır.
İlacın sonucu, sebebi kadar değerlidir.
Sağlığın önemi ne yazık ki kaybedildikten sonra fark edilir.
İNTİHARLARDA VE İŞSİZLİKTE ZİRVE
Şimdi intihar vakaları ve işsizlikte ilk sırada olan gruptan bahsedeceğim.
Epilepsi hastalarından.
Senede bir kaç tekrarlanan büyük nöbetler.
Bir dakikadan kısa süren, ancak büyük etki bırakan nöbetler.
Yatalak kaldığım zamanlar, 21-25 yaş aralığından örnekler veriyorum.
Seneler içinde çekilen EEG'ler sonucunda dördüncü yılın ardından kan değerlerinde saptanan hastalık belirtileri.
Epilepsiliye doğru ilaç verildi!
Bu kişi 3 yıldır ilacı kullanıyor.
Nöbetler kontrol altına alındı.
Hasta, birden kullandığı ilaçların artık eline geçmeyeceğini öğrendi!
Sizce bunun sonucunda nasıl bir durumla karşılaşılır?
Neler hissedilir?
Ne düşünülür?
İnsan hayatı bu kadar ucuz mu!
KALİTELİ YAŞAM HAKKI
Biz, sadece kaliteli yaşam istiyoruz.
Sağlık denen unsur, bir ekstra değil, gerekliliktir. Bizler dernek olarak, 21 yıldır hiçbir zaman siyasi, etnik, dini, mezhepsel, cinsel ayrım yapmadan çalışmalarımızı yürüttük!
Tek amacımız, daha sağlıklı yaşayan, işe giren ve sosyal hayata tutunan insanlar yaratmak oldu!
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 2. maddesi ‘demokratik, laik, sosyal, hukuk devletidir’ diye kayıtlı olduğuna göre, sosyal devletten, sosyal hakkımızı istemek doğal değil mi?
DÖVİZ KURUNA BAĞLI HAYATLAR
Epilepsi ilaçları Dolar kuruna bağlı.
Geçtiğimiz sene doktorlar tedavide kullandıkları ilaçların bir kısmını değiştirdiler.
Ellerinde eski ilaç kalan hastalar sosyal medya kanalıyla ilaçları ihtiyacı olanlara gönderdiler.
Sürekli telefonlarım çalmaya başladı.
İlaçları ziyan etmedik. Görevimizi yaptık!
Yeterli olmadı.
Konuyu Sağlık Bakanlığı’na taşıdık.
Bakanlık yetkilileri ilgilendiler.
İlacı tedarik eden üç nokta vardı.
Eczacılar Birliği, SGK ve özel yeşil reçeteli ilaçları getiren Sağlık Bakanlığı.
Yoğunluk Türkiye Eczacılar Birliği tarafındaydı. Hemen iletişime geçtik.
Türkiye Eczacılar Birliği yöneticileri, devletin belirli tarihlerde kur belirlediğini, sözleşme süresi dolmadan önce kurun imzalanan tutardan çok daha fazla olduğunu, bunun için sorun yaşandığını belirtti.
KRİZ BÜYÜYOR
SGK Genel Müdürlüğü’ne gittim.
Sadece 4 ilacı onlar getiriyordu.
Durumu anlatım.
İyimser yaklaşıldı.
Ama, her geçen gün artan kur seviyesi durdurulamıyordu.
Değil ilaçların gecikerek gelmesi, ilaç firmalarının ülkeden çekilerek ilaçların hiç gelmemesi durumu ile karşılaşılmaya başlandı.
Bu durum, epilepsililerde paniğe neden oldu.
Suçlu kimdi?
Ülkeyi yönetenler mi?
Hastalar mı?
PEKİ YA BİZ!
31 yıl ilaç kullanmış birisiyim.
İlaç almayı unuttuğum günler çok azdır.
Doktorlara göre, bir öğün ilaç almayan epilepsi hastası bir yıl ilaç kullanmamış gibi tesir ve sonuçlarla karşılaşır.
Devlet, ilaç parası konusunda halkı desteklemeli.
İlaç alınmaması, epilepsilinin yaşam kalitesini nasıl etkileyecek?
Nöbet geçiren epilepsililer ne yaşayacak, neleri göğüsleyecek?
Keşke ilaçlar ülkemizde üretilse de; yurt dışına bağımlı olmasak!
Kangreni ölüme döndürmemek için, sorunu kökünden çözmek gerekmiyor mu?
SONUÇ
Epilepsi hastaları için yurt dışından ilaç getiremezseniz, ya da gecikme yaşanırsa, daha fazla nöbet, daha fazla sağlık problemi olacak.
EEG, MR artışı hızlanacak.
Devletin sırtına binen yük çoğalacak.
Biz epilepsililer, intihar ve işsizlikte ilk sırada olan ve engel derecesi saptanamayan kişiler, sizden ekstra bir şey değil, hakkımızı almak istiyoruz.
Vakitsiz ölmek istemiyoruz!
Acaba çok şey mi talep ediyoruz?
Ebru ÖZTÜRK
Epilepsi ve Yaşam Derneği Başkanı
Epilepsi ve Yasam Platformu