|
HAVARAY çıkmaza girdi
|
|
İstanbul'un iki yakasında, havadan şehir içi ulaşım çözümü manşetiyle yaklaşık üç yıldan beri tartışılan Havaray projesi, beklenen reel mesafeyi bir türlü alamıyor. Daha önce defalarca yapılan danışmanlık hizmeti ihaleleri, etüt değerlendirmeleri ve fizibilite ölçümleri projenin ana damarını harekete geçirmekte yetersiz kalıyor.
|
İstanbul genelinde sekiz ayrı hat üzerinde çalışma başlatan İBB Ulaşım Planlama Müdürlüğü, 07 Eylül 2015 tarihinde askıya çıkarttığı İstanbul ili, Başakşehir ilçesi, Sefaköy-Halkalı Havaray Hattı projesine ilişkin 1/5000 ölçekli imar planı ve 15-05-2015 tasdikli plan tadilatlarının fayda-maliyet denklemini bir türlü eşitleyemiyor.
ODTÜ Kampüsü içine yapılmış toplu taşıma ulaşım kültürü olarak tanımlanan Havaray projesinin daha önceki senelerde bir çok kez denenmiş olması, ancak fonksiyonelliğini bulamaması yeni bir hayal kırıklığı girişiminin öncesini anımsatıyor.
Geçmiş yıllarda Bakırköy İDO ve İncirli Havaray projelerinin metroya, Merter-Mecidiyeköy Havaray projesinin metrobüse, Kozyatağı-Ataşehir ve Ümraniye-Ataşehir Havaray projelerinin LRT'ye dönüştürülmesi (LRT=Light Rail Transport=Hafif Raylı Ulaşım), Sefaköy-İSTOÇ Havaray projesinin ise tümüyle iptal edilmesi bu düşünceyi fazlasıyla destekliyor.
Planlar dahilinde yer bulan Maltepe-Başıbüyük Havaray hattına 15.Füze Üs Komutanlığı'ndan itiraz gelmesi, onayı alınan ve imar planlarına işlenen hat güzergahının yeniden belirlenmesine karar verilmesi, projenin değişik noktalarındaki onlarca pürüzün yarattığı onarımı zor çıkmaza işaret ediyor.
JAPONLAR PUSUDA
İBB, Havaray dosyasında bir yığın sıkıntıyla uğraşadursun, Japon firmalar olası bir teklif için kapıda bekliyor.
Hitachi firmasının Türkiye yatırım ayağı, Shinkansen Japon hızlı tren teknolojisini İstanbul'a uyarlamak için İBB yetkilileriyle görüşmelere hemen başlamak istiyor. Japonya'da 1960'lı yılların başından beri yürürlükte olan Havaray projesinin sıfır risk, sıfır kaza, sıfır ölüm özelliği ile yoğun şehir yaşamı ulaşım karmaşıklığına çözüm getirecek tek alternatif olduğu görüşünü savunan Hitachi yöneticileri, üçüncü Havalimanı ihalesinde yaşadıkları imaj ve itibar kaybını Havaray projesi ile çıkış trendine çevirmeyi hedefliyor.
GÜZEL FİKİR AMA!..
2002 yılından beri sürekli tavsiye edilen Havaray, aslında bir monoray projesi. Her seferinde farklı güzergahlar üzerinde fikir yürütülüyor. Az sayıda vagondan oluşan bir trenin, geniş ve tek bir ray üzerinde yol almasını ifade ediyor. İşleyişte tek ray esasına bağlı kalınması, şehirlerde aktif olarak kullanılan karayolunun hemen yanında beş metrelik taşıyıcı sütunlar üzerinde yapılanma rahatlığı ve yeraltı metro hattı döşemesinden çok daha az maliyetli olması projenin cazibesini yükseltiyor. Taşıyıcı sütunların boylarının ihtiyaca göre ayarlanması ve eğimli arazi koşullarına uyumlu şekilde imalat yapılması diğer avantajlar olarak sıralanıyor. Sistem, birbirlerine yakın olup kesişmeyen ulaşım hatlarının entegrasyonunda en etkili ve pratik çözüm ağı olarak nitelendiriliyor. Havaray projesini dünyada en yoğun kullanan ülkeler Kanada, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya ve Japonya. Dev gökdelenler arasına serpilen katlı otoyollar ve yüksek teknolojiye paralel kurulan duble hatlar Havaray'ın verimliliğini besliyor. Ancak, monoray mantığının pahalı bir yatırım olması, sorun çözmekten ziyade prestij proje imajıyla algılanması projenin negatif gerçekleri olarak kabul görüyor. Var olan metro duraklarını bir istasyon daha uzatmayı yüzyılın projesi olarak makyajlayan Akp felsefesi, mevcut otobüs işletmelerini modernize etmek dururken böylesine yüksek maliyetli bir hizmete soyunarak kamu yararıyla birebir ters düşüyor. 14 yıldan beri değişik ölçütlerle İBB'nin yatırım planları arasına giren, fakat süreci boy vermeyen Havaray ya da Türkçe adıyla ''Asmaray'' projesi bunca gürültüye rağmen yine çiçek açmayacakmış gibi görünüyor.
|