|
NEDEN ZOR KİLO VERİLİR?
|
|
Doç.Dr Haluk saçaklı köşe yazısı
|
- Bazı kişiler her şeyi mükemmel yapmalarına rağmen kilo vermede sorun yaşarlar ve verdikleri kilolar onları pek memnun etmez.
- Ancak şunu da unutmayalım ki; bir kişinin tek yumurta ikiziyle bile birçok farklılığı vardır.
- O nedenle kendinizi başkalarıyla asla kıyaslamayın!
KİLO VERMEYİ ZORLAŞTIRAN ETKENLER
1. Genler
- Buzul çağında insanoğlunun genlerinin değiştiği tahmin edilmektedir.
- Kilo vermeye başlayınca, genetik yapımız gereği, ölmemek için vücudumuz kilo vermeyi zorlaştırmaktadır.
- Şişmanlığın genetik yönü birkaç genle izah edilemez.
- Genlerden bir kısmı; ne kadar yiyeceğimize veya yemeyeceğimize, yağ depolarının dolmasına veya erimesine karar verir.
- Bu genlerden herhangi birinin arızalı olması kilo vermeyi zorlaştırır.
2. Leptin hormonu:
- Yağ depolarında yapılan bir hormondur.
- Kiloyu ve yağı sabit düzeyde tutan termostat gibidir.
- Vücuttaki yağ oranını izleyerek insanı zafiyetten koruyan bir bekçi köpeği gibidir.
- Yağ depolarının azalışı, leptin düzeyini azaltarak besin alımını arttırır.
- Leptin sadece besin alımını ve iştahı değil, enerji harcamasını da etkiler.
3. İnsülin
- Hücrede glukoz, yağ asitleri ve amino asitlerin depolanması ya da kullanılmasını sağlar.
- İnsülin adeta bir süpürge gibi görev yapar.
- İnsülin arttıkça yağ depolarında da artışa neden olur.
- Mevcut yağların yakılmasını engeller.
4. Kortizol hormonu
- Stresle birlikte artan kortizol, yağların parçalanmasını ve erimesini engeller.
- Yağ miktarının artmasına neden olur.
5. Kadınlarda “menopoz”, erkeklerde “andropoz”
- Menopozda kadınlık hormonunun (östrojen) azalması ile metabolizma yavaşlar, dolayısıyla kilo verme zorlaşır, yağlanma artar.
- Andropozda erkeklik hormonu (testosteron) azalması; yağlanmaya ve kilo artışına neden olabilir.
6. Kalitesiz uyku
- Az uyku, çok uyku ya da düzensiz uyku kilo vermeyi zorlaştırır.
7. Yaşlandıkça metabolizma yavaşlar
- 27 yaşından itibaren metabolizma yavaşlamaya başlar.
- 30 yaşından itibaren kas kaybı başlar.
- Bu olumsuzluklar kilo vermeyi zorlaştırır.
8. Şekerden zengin, liften fakir besinler
- Bunlara glisemik değeri yüksek besinler denir.
- İştahı açarlar.
- Doygunluk hissi vermezler.
9. Tiroid hormonu
- Tiroid bezi metabolizmanın komuta merkezlerindendir.
- Metabolizmada önemli görev üslenir.
- Tiroid hormon miktarının azalması, kilo vermeyi zorlaştırır.
10. Büyüme hormonu
- Yaş arttıkça büyüme hormon miktarı azalır.
- Şişmanlarda da bu hormon azalır.
- Büyüme hormonunun azalması, kilo kaybını yavaşlatır.
11. Egzersiz yapmama
- Yaşantılarında düzenli ve bilinçli egzersiz olmayanların kilo vermeleri zordur.
- Egzersiz yapılmadığında kas kaybı çoğalacak, bu durum da yağ çözülmesini kısıtlayacaktır.
12. Kalorisi azaltılan diyetler
- Kalori kısıtlaması yapıldıkça, metabolizma kendini koruma sistemine sokar.
- Siz kaloriyi kıstıkça, o da kendini daha az kalori ile yaşamaya adapte eder ve metabolizmayı yavaşlatır.
13. Duygusal açlık ile gerçek açlığı ayırt edemeyenler
- Sevinç, üzüntü, öfke, endişe…vs. onları hep yemek yemeye sevk edecektir.
- Bu durumda da kilo vermeleri oldukça zor olacaktır.
14. Kalsiyum düzeyi düşük olanlar
- Özellikle kadınlarda kan kalsiyum miktarı düştükçe kilo verme hızı da azalır.
|